Nadzór nad gospodarką leśną w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa sprawuje starosta, który gospodarkę leśną prowadzi na podstawie uproszczonego planu urządzenia lasu lub inwentaryzacji stanu lasu.

Taki nadzór można zdefiniować jako zespół oddziaływań organów administracji publicznej (wojewodów i starostów) na osoby fizyczne i prawne posiadające lasy, w celu wykonania ciążących na tych osobach obowiązków wynikających z ustawy o lasach.

Ogólnie można stwierdzić, że przez nadzór uznaje się prawo do sprawowania kontroli nad czyjąś działalnością, połączone z uprawnieniem do merytorycznego korygowania tych czynności.
Przy takim założeniu nadzór nad gospodarką leśną polega na:

• lustracji, kontroli, opiniowaniu, a także doradztwie,

• wydawaniu decyzji administracyjnych,

• kontroli wykonania decyzji.

Zasadniczo wydawanie decyzji administracyjnych i kontrola ich wykonania należą do podstawowych form nadzoru.
Służby nadzorujące gospodarkę leśną w lasach niepaństwowych powinny służyć właścicielom lasów doradztwem, zarówno z zakresu prowadzenia gospodarki leśnej, jak również ich praw i obowiązków. Pracowników nadzoru powinna cechować umiejętność prowadzenia negocjacji z właścicielami lasów i przekonywania ich do racjonalnego gospodarowania w posiadanych lasach. 

Organizacja nadzoru i jego koszty

Zgodnie z ustawą o lasach wojewoda i starosta mogą powierzyć nadzór nad gospodarką leśną kierownikom jednostek Lasów Państwowych na zasadzie zlecenia i pokrywania kosztów, bądź sprawować nadzór przez własne służby leśne.

Zapisy w ustawie o samorządzie powiatowym stanowią, że w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zwierać umowy z innymi podmiotami. Decyzję w sprawie sposobu sprawowania nadzoru nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa podejmuje starosta.

Porozumienia w sprawie powierzenia nadzoru mają charakter umów cywilno-prawnych i ich zawieranie wymaga dobrej woli zainteresowanych stron i zrozumienia wagi problemu.
Przejmujący nadzór nad gospodarką leśną działa z upoważnienia i w imieniu powierzającego ten nadzór w granicach określonych porozumieniem.

* fot. las prywatny z zasobów RDLP Warszawa